ตามตำราเภสัชกรรมไทย ของมูลนิธิฟื้นฟูส่งเสริมการแพทย์แผนไทย ได้อธิบายในเรื่อง “ยารสประธาน” เอาไว้ว่า หมายถึงรสของยาที่ปรุงหรือผสมเป็นตำรับแล้วจะเหลือรสของตัวยาอยู่เพียง 3รสเท่านั้นคือยารสเย็น, ยารสร้อน, และยารสสุขุม
ซึ่งหนึ่งในยารสเย็นที่เรารู้จักกันเป็นอย่างดีโดยเฉพาะในช่วงวิกฤตโควิตนั่นก็คือ “ฟ้าทะลายโจร” ที่จัดเป็นสมุนไพรที่มีรสขมและฤทธิ์เย็น มีสรรพคุณแก้ไข้หวัด หรือไข้หวัดใหญ่ได้ รวมถึงระงับอาการอักเสบ ไอ เจ็บคอ หลอดลมอักเสบ และขับเสมหะได้ด้วย อีกทั้งยังแก้การติดเชื้อพวกทำให้ปวดท้อง ท้องเสีย บิด และแก้กระเพาะลำไส้อักเสบ
ล่าสุดกระทรวงสาธารณสุขยืนยันแล้วว่า ฟ้าทะลายโจรมีสาร “แอนโดร กราโฟไลด์” ที่สามารถต้านโควิด-19 ไม่ให้เข้าเซลล์ และต้านการแตกตัวของเชื้อไวรัสโควิด-19 ในร่างกายได้
การรับประทานฟ้าทะลายโจร ซึ่งมีรสเย็น แนะนำให้กินในช่วงเวลามีไข้ ปวดเมื่อยเนื้อตัว ปวดศีรษะ ครั่นเนื้อตัว และกินให้มากพอและให้เร็วที่สุดเพื่อสยบไข้ที่เกิดนั้น และยังไม่ควรกินยารสร้อนใด ๆ ในช่วงนี้ แต่แนะนำให้กินเมื่ออาการไข้ อาการครั่นเนื้อตัวหรืออาการปวดเมื่อยเนื้อตัวหายไปแล้ว โดยการกินยารสร้อนในช่วงทั้งก่อนจะมีไข้ หรือหลังมีไข้ นั้นก็เพื่อสร้างสมดุล บรรเทาผลข้างเคียงในการกินฟ้าทะลายโจรจำนวนมาก รวมถึงช่วยบำรุง และให้กำลังควบคู่กันต่อไปด้วย
และหนึ่งใน “ยารสร้อน” ที่ตำราเภสัชกรรมไทยแนะนำนั่นก็คือ “ขิง” ซึ่งเป็นสมุนไพรรสเผ็ด ฤทธิ์อุ่น มีสรรพคุณขับความเย็นในร่างกายส่วนกลาง แก้คลื่นไส้ แก้ไอ ทั้งยังเป็นยาที่สาคัญในการรักษาอาการคลื่นไส้อาเจียนได้อีกด้วย เหมาะกับกลุ่มคนที่มีร่างกายอ่อนแอ ร่างกายไม่ทนต่อความเย็น กลัวหนาวกลัวลม มือเท้าเย็น ไม่ค่อยอยากอาหาร อุจจาระไม่เป็นก้อน หรือคนที่ต้องการบำรุงร่างกาย
นอกจากนั้น ขิงยังออกฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน ต้านไวรัส ลดการอักเสบ ลดเสมหะ แก้คัดจมูก เพิ่มการไหลเวียนโลหิตและขับเหงื่ออีกด้วย ทำให้ “ขิง” มีบทบาทสำคัญในฐานะเครื่องดื่มและอาหารสำหรับวิกฤตโรคระบาดโควิด-19 ในครั้งนี้อีกด้วย
ขอสรุปว่า “น้ำขิง” ซึ่งเป็นสมุนไพรฤทธิ์ร้อน สามารถกินตลอด โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝนถึงฤดูหนาว เพื่อบำรุงและให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย รวมถึงเสริมสร้างภูมิคุ้มกันได้ และหากต้องการกินร่วมกันกับสมุนไพรฤทธิ์เย็น เช่น “ฟ้าทะลายโจร” ก็แนะนำให้ดื่มก่อนมีไข้ หยุดดื่มเมื่อมีไข้ และดื่มตามทันทีหลังไข้ลดแล้วเพื่อปรับสมดุลในร่างกาย และบำรุงให้ร่างกายแข็งแรงขึ้นอีกครั้ง
ที่มา: อาจารย์ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์
คณบดีสถาบันแพทย์แผนบูรณาการและเวชศาสตร์ชะลอวัย มหาวิทยาลัยรังสิต
#จินเจน #ดื่มน้ำขิงดื่มจินเจน
